راحت آباد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
راحت‌آباد \ rāhat-ābād\ ، روستایی از توابع
دهستان لواسان کوچک، بخش
لواسان، شهرستان
شمیران.
[ویرایش]
این روستا در °۵۱ و ´۳۷ طول شرقی، و °۳۵ و ´۵۴ عرض شمالی، و در ارتفاع ۴۱۱‘۲متری از سطح دریا، در فاصلۀ ۵کیلومتری شرق روستای
امامه و ۵/ ۵ کیلومتری شمال غربی روستای
ناصرآباد و در جنوب کوه‌سای (
سیاه‌کوه) واقع است.
[ویرایش]
دامنۀ شرقی کوه‌سای ــ که رو به سمت روستـای راحت‌آبـاد است ــ توسط اهالی این روستا به نام «قُرقَک» خوانده می‌شود.
[ویرایش]
این روستا از توابع لواسان محسوب می‌شود، اما بیشترِ آمدورفت مردمِ آن از طرف
فشم و روستای امامه صورت می‌گیرد.
[ویرایش]
دسترسی به روستای راحت‌آباد از دو راه امکان‌پذیر است: ۱. از محلۀ
جائیج و
گلندوک در لواسان و حرکت به سمت شمال. این راه در نقطه‌ای به نام
مزرعۀ کیور به دو شاخه تقسیم می‌شود: راه سمت راست به روستاهای
کند سفلا و سپس
کند علیا می‌رسد و در آنجا بن‌بست می‌شود. شعبۀ دیگر به سمت شمال امتداد می‌یابد و به روستای
بوجان و سپس به روستای ناصرآباد می‌رسد و از آنجا در امتداد شمال به روستای راحت‌آباد منتهی می‌شود. ۲. راه دوم رسیدن به روستای راحت‌آباد از سمت غرب آن است. این راه از حد فاصل شهرهای
اوشان و فشم به سمت شرق آغاز می‌شود و پس از طی حدود ۱۰ کمـ به روستای امامۀ بالا می‌رسد. از روستای امامه راه یادشده به سمت شرق امتداد می‌یابد و پس از طی ۴ کمـ ، به روستای راحت‌آباد می‌رسد. این روستا بر سینه‌کش کوه و تپه‌ماهورهایی شکل گرفته است که از شمال به جنوب و از غرب به شرق دارای شیب نسبتاً تند است.
[ویرایش]
آب مورد نیاز روستا از طریق چند چشمه که در شمال روستا می‌جوشد، تأمین می‌شود. این چشمه‌ها در سالهای خشک یا کم‌آبی که میزان بارشهای آسمانی کاهش می‌یابد، خشک می‌شوند. مردم روستا برای جبران کمبود آب، چند قنات کوچک حفر کرده‌اند که درازای چندانی ندارند. این قناتها ناشیانه کنده شده‌اند و از همین رو، آبدهی خوبی ندارند.
[ویرایش]
در شرق روستای راحت‌آباد مراتع
لت،
پَلَک، یال
سرخک،
گهو،
کوه یخچال،
مزارع مَرغی، و در نقطه‌ای دورتر
آتش‌کوه با ارتفاع ۷۱۳‘ ۳ متر، و در جنوب آتش‌کوه قلۀ
ساکا با ارتفاع ۳۱۵‘ ۳ متر واقع است. در سمت جنوب شرقی روستای راحت‌آباد مراتع
پیلان،
دیودره،
کلابد، و در جنوب آن
کوه ورجین، یال
سُهور،
پیلان‌پایین، درۀ عمیق
اِسْکَلْ‌بار و
درۀ پیلان، و در جنوب غربی آن بخش غربی مراتع اسکل‌بار و
لیسه، و در غرب روستا مراتع لت‌مون (
لت هومن)،
کت هوم و مراتع
سول‌دارسی، واقع شده‌اند.
[ویرایش]
بخش عمدۀ مراتع یادشده در گذشته محل کشت دیم محصولاتی نظیر گندم، جو و به خصوص حبوباتی مانند ماش، عدس و نخود بود و از این طریق بهرۀ اقتصادی فراوانی برای اهالی روستای راحت‌آباد به همراه داشت. قسمتهای بالاتر مراتع یادشده که در شیب تند کوههای اطراف واقع بود، محل چرای دام و احشام اهالی بود و بدین‌ترتیب زندگی پررونقی را برای اهالی روستا فراهم می‌کرد؛ اما اکنون بیشتر این مناطق به حال خود رها شده‌اند و به علت نبود آب کشاورزی کافی، امکان تبدیل مزارع به باغ در منطقه فراهم نیست و دیگر کاشت دیم رونق ندارد.
[ویرایش]
آب آشامیدنی اهالی روستای راحت‌آباد از «
چشمۀ کش‌ویشه» در ناحیۀ
زرده‌بند، در سمت شمال شرقی روستا، تأمین می‌شود.
[ویرایش]
جمعیت روستای راحت‌آباد در تابستان نزدیک به ۱۵۰، و در زمستان کمتر از ۱۵ خانوار است. نام خانوادگی مردم این روستا به ترتیبِ بومی بودن و فراوانی شمار آنها سلیمانی، قائمی، رضایی، فتح‌اللٰهی، نمکی، طالبی و رستمی است.
[ویرایش]
در گذشته، کار اصلی مردم روستای راحت‌آباد کشاورزی و دامداری بود، اما به‌رغم رونق بسیار خوب کسب و کارشان، امروزه بدین کار کمتر می‌پردازند. بیشتر جوانان روستای راحت‌آباد به تهران مهاجرت کرده، و به کارهایی مانند آبکاری، تراشکاری و تولید شیرآلات و لوستر روی آورده‌اند.
[ویرایش]
در گذشته، این روستا دارای مدرسه بود، اما اکنون به سبب نداشتن دانش‌آموزان کافی، مدرسۀ روستا تعطیل شده است.
[ویرایش]
مردم روستای راحت‌آباد در جریان ۸ سال دفاع مقدس، ۴ تن شهید تقدیم میهن اسلامی کرده‌اند.
[ویرایش]
منطقۀ روستای راحت‌آباد از مناطق تاریخی، و دارای پیشینۀ فرهنگی طولانی است. در منطقۀ راحت‌آباد حداقل ۷ محل باستانی و تاریخی شناسایی شده، و مورد مطالعه قرار گرفته‌اند و ۴ اثـر از آنهـا کـه دارای اهمیت و ارزش تـاریخی ـ فرهنگی قطعی بوده‌اند، مستندسازی شده، و در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌اند. این آثار عبارت‌اند از:
۱.
حمام تاریخی روستای راحت‌آباد با قدمت دست‌کم اوایل قاجار، که به شمارۀ ۳۸۵‘۱۰ در مهر ماه سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
۲.
تپۀ باستانی سوزرگران متعلق به هزارۀ ۳ و ۲ ق‌م که تا اوایل دورۀ اسلامی مورد توجه و محل سکونت بوده، و به شمارۀ ۳۸۷‘۱۰ در مهرماه سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
۳.
تپۀ باستانی کلابد با قدمت هزارۀ ۲ و ۱ ق‌م و دوران تاریخی ماد، هخامنشی، پارت و ساسانی که به شمارۀ ۳۸۷‘۱۰ در مهر ماه ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
۴.
تپه مَرغی با قدمت دوران تاریخی (ماد، هخامنشی، پارت و ساسانی) و اوایل دورۀ اسلامی که به شمارۀ ۳۸۸‘۱۰ در مهرماه ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
[ویرایش]
روستای راحت‌آباد از روستاهای تاریخی منطقۀ لواسان به شمار می‌رود و قطعاً پس از متروک شدن تپه‌های باستانی و تاریخی ذکرشده مانند تپۀ باستانی سوزرگران، تپۀ باستانی کلابد و تپه‌مرغی، مورد سکونت اهالی منطقه در دوران اسلامی قرارگرفته است. در سطح روستای راحت‌آباد به خصوص در نقاطی که بنا بر ضرورتْ حفاری و خاک‌برداری یا گودبرداری می‌شود، شواهد و مواد تاریخی ـ فرهنگی نظیر بقایای معماری، اجاق، تنور، خاکستر و قطعات سفال به فراوانی مشاهده می‌شود، اما خاستگاه اصلی آنها دقیقاً مشخص نیست.
[ویرایش]
بافت قدیم روستا و بناهای مسکونی و عمومی آن نظیر مسجد و حسینیه که ارزش تاریخی داشته‌اند، در دوره‌های نخستِ پس از انقلاب تخریب، و نوسازی شده‌اند. امروزه نیز بنا بر سیاست مسئولان منطقه نظیر بنیاد مسکن، تلاش می‌شود تا به علت رانشی بودن زمینهای سمت جنوب روستا، خانه‌های جدیدالاحداث به سمت شمال روستا منتقل گردند و روستا جابه‌جا شود؛ به همین سبب روستای راحت‌آباد پیوسته در جهت شمال گسترش می‌یابد و بافت قدیم آن کاملاً متروکه شده است.
[ویرایش]
باغهای اهالی روستای راحت‌آباد عمدتاً در سمت جنوب و غرب آن واقع شده‌اند، اما به علت نبود آب دائمی و کافی، رونق خوبی ندارند. عمدۀ محصول باغهای این روستا گیلاس است که بخشی از آن به بازار عمومی عرضه می‌شود. چنانچه اهالی روستای راحت‌آباد و یا مسئولین منطقه به موضوع کشت دیم در این محل توجه نمایند، به علت بارشهای پاییزی و بهاریِ فراوانی که در این نواحی صورت می‌گیرد، می‌توان بر افزایش تولیدات کشاورزی و رونق اقتصادی مردم منطقه کمک فراوان کرد.
[ویرایش]
•
پازوکی طرودی، ناصر، دانشنامه تهران بزرگ، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «راحت آباد»، صفحه۹۰۵.
