• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سوهانک

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



سوهانک sowhānak ، درگذشته روستا و امروزه محله‌ای از محله‌های شمال شرقی تهران، واقع در منطقۀ ۱ شهرداری تهران
سوهانک
موقعیت جغرافیایی
کشورایران
شهرتهران
منطقه یک
وضعیت
گذشتهروستا
امروزهمحله ای در شمال شرق تهران
اطلاعات کلی
نام سوهانک
نام‌ اصلیاصفهانک
جمعیتدر ۱۳۳۵ ش، ۷۰۱ تن


[ویرایش]

۱ - تفرجگاه شاهان در دورۀ قاجار



سوهانک در دورۀ قاجار از تفرجگاههای شاهان و درباریان به شمار می‌آمده است.
[۱] اعتمادالسلطنه، محمدحسن، روزنامۀ خاطرات، به‌کوشش ایرج افشار، صفحه۵۷۲، تهران، ۱۳۴۵ ش.
[۲] عضـدالدولـه، احمد میرزا، تاریخ عضدی، به‌کوشش عبدالحسین نوایی، صفحه۷۵، تهران، ۱۳۵۵ ش.
[۳] هدایت، رضاقلی‌، خاطرات و خطرات، صفحه۷۱، تهران، ۱۳۴۴ ش.

[ویرایش]

۲ - نام اصلی این روستا



نام اصلی این روستا اصفهانک بوده، اما در گویش محلی سوهانک خوانده می‌شده است؛ چنان‌که رضاقلی‌خان هدایت در ذیل وقایع صفر ۱۲۴۵ آورده که فتحعلی شاه قاجار برای گردش و شکار به «اصفهانک، مشهور به سوهانک شمیران» سفر کرده است.
[۴] هدایت، رضاقلی‌، ملحقات روضة‌الصفا، جلد۹، صفحه۷۱۵، قم، ۱۳۳۹ ش.

[ویرایش]

۳ - مشهور به «درۀ عزل»



ناصرالدین شاه قاجار در یکی از سفرهای خود به سوهانک، در ۱۲۷۵ ق، فرمان عزل میرزا آقاخان نوری صدراعظم را در یکی از دره‌های این روستا صادر کرد، از این‌رو، این دره به «درۀ عزل» مشهور شده بود.
[۵] اعتمادالسلطنه، محمدحسن، روزنامۀ خاطرات، به‌کوشش ایرج افشار، صفحه۸۷، تهران، ۱۳۴۵ ش.

[ویرایش]

۴ - باغ ییلاقی دختر ناصرالدین شاه در دورۀ مظفری



سوهانک در دورۀ مظفری نیز از باغهای ییلاقی عصمت‌الدوله (د ۱۳۲۳ ق / ۱۹۰۵ م)، دختر ناصرالدین شاه و همسر دوست محمدخان معیرالممالک (د ۱۳۳۱ ق / ۱۹۱۳ م)، بـه شمار می‌آمـده است؛ عصمت‌الدوله تـا پایان عمر در این باغ زندگی می‌کرده است.
[۶] معیرالممالک، دوستعلی‌، رجال عصر ناصری، ص۱۵۶، ۲۰۶، تهران، ۱۳۶۱ ش.

[ویرایش]

۵ - اقتصاد این روستا



اقتصاد این روستا تا پیش از ضمیمه‌شدن آن به شهر تهران، برپایۀ کشاورزی، باغداری و دامداری استوار بود.
[ویرایش]

۶ - محصولات کشاورزی



گندم، جو، بنشن، یونجه، زردآلو، به و گیلاس از محصولات کشاورزی سوهانک به شمار می‌آمده است.
[ویرایش]

۷ - آب مورد نیاز اهالی



آب مورد نیاز اهالی روستای سوهانک نیز از طریق ۴ رشته قنات تأمین می‌شده است.
[۷] کریمان، حسین، قصران ( کوهسران)، جلد۱، ص۵۱۶ -۵۱۷، تهران، ۱۳۵۶ ش.
[۸] فرهنگ جغرافیایی ایران (آبادیها)، استان مرکزی، دایرۀ جغرافیایی ستاد ارتش، جلد۱، صفحه۱۱۹، تهران، ۱۳۲۸ ش.

[ویرایش]

۸ - جمعیت روستا



جمعیت این روستا براساس نخستین سرشماری رسمی کشور در ۱۳۳۵ ش، ۷۰۱ تن ذکر شده است.
[۹] گزارش مشروح حوزۀ سرشماری تهران، وزارت کشور، صفحه۴، تهران، ۱۳۳۷ ش.

[ویرایش]

۹ - ضمیمه شدن به شهر تهران



روستای سوهانک در جریان گسترش کالبدی شهر تهران، در نیمۀ نخست دهۀ ۱۳۴۰ ش، ضمیمۀ شهر تهران، و به یکی از محله‌های آن بدل شد. البته امروزه (۱۳۸۸ ش) سوهانک تا حد زیادی بـافت روستایی خود را حفظ کرده، و بخش عمده‌ای از زمینهای آن، باغ و مزرعه است.
[۱۰] معتمدی، محسن، جغرافیای تاریخی تهران، صفحه۳۸۴، تهران، ۱۳۸۱ ش.

[ویرایش]

۱۰ - مزارع و باغ‌های سوهانک



بنانیه، باغ جهان‌بخش، بند تلهرز، بیدستان، تل‌گرگ، تنگ انجوره، تنگ فاطمی، چال‌استلک، سوت‌بیشه، شاه‌پسند، شنگزار، کوچک‌دره و یوردکریم از مزارع و باغهای سوهانک به‌شمار می‌آمدند.
[۱۱] ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیـران، جلد۱، صفحه۵۳۰، تهـران، ۱۳۷۱ ش.

[ویرایش]

۱۱ - موقعیت جغرافیایی کنونی



امـروزه سـوهانک از جنـوب بـه جـادۀ مینی‌سیتی ـ لشکرک، از شمال به دامنۀ جنوبی رشته‌کوه البرز، از شرق به گردنۀ قوچک و لواسان، و از غرب به شهرکهای قائم و ابوذر منتهی می‌شود.
[۱۲] طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژه‌نامۀ صـدسالگـی شهرداری تهـران، صفحه۱۱۸، تهـران، ۱۳۸۷ ش.
[۱۳] محمودیان، علی‌اکبر و دیگران، اطلس شهرستان شمیران، صفحه۲۰، تهران، ۱۳۸۱ ش.

[ویرایش]

۱۲ - گسل سوهانک



گسل سوهانک به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گسلهای شمال استان تهران، در محلۀ سوهانک قرار دارد.
[۱۴] «زمین‌شناسی ساختمانی»، پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور (بش‌ ‌).

[ویرایش]

۱۳ - گورستان سوهانک



گورستان سوهانک ازجمله اماکن قدیمی سوهانک است که در خیابان شهید ازگلی قرار دارد. به گفتۀ اهالی قدیمی محلۀ سوهانک، در جنوب این گورستان امامزاده‌ای وجود دارد که به‌سبب نبود مدرک معتبری برای اثبات آن، مقبره‌ای در آن محل ساخته نشده است.
[۱۵] «سوهانک»، کتـاب اول (بش).

[ویرایش]

۱۴ - اماکن مذهبی و تاریخی



ازجمله اماکن مذهبی دیگر این محله می‌توان به مسجد جامع و تکیۀ قدیمی سوهانک اشاره کرد.
[۱۶] طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژه‌نامۀ صـدسالگـی شهرداری تهـران، صفحه۱۱۸، تهـران، ۱۳۸۷ ش.
[۱۷] «سوهانک»، کتـاب اول (بش).
افزون بر این، در شمال سوهانک آثاری از آسیابی قدیمی برجای مانده است که از ملاط ساروج و سنگ خشک چین ساخته شده است.
[۱۸] طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژه‌نامۀ صـدسالگـی شهرداری تهـران، صفحه۱۱۸، تهـران، ۱۳۸۷ ش.

[ویرایش]

۱۵ - وجود کارخانه درگذشته و امروزه



درگذشته در روستای سوهانک کارخانۀ برق کوچکی وجود داشت، که تنها در ایام سوگواری، چراغهای تکیۀ سوهانک را روشن می‌کرده است.
[۱۹] فرهنگ جغرافیایی ایران (آبادیها)، استان مرکزی، دایرۀ جغرافیایی ستاد ارتش، جلد۱، صفحه۱۱۹، تهران، ۱۳۲۸ ش.
در حال حاضر، یکی از واحدهای تولیدی استان تهران، به نام کارخانۀ لوازم دوچرخه‌سازی ایران در محلۀ سوهانک واقع است.
[۲۰] «لوازم دوچرخه‌سازی ایران»، یلوپیج ایران (بش).

[ویرایش]

۱۶ - وضعیت مدارس



محلۀ سوهانک امروزه به‌سبب تعداد کم دانش‌آموز، فاقد مدرسه‌ای در مقاطع راهنمایی و دبیرستان است و تنها مدرسۀ ابتدایی آن نیز به‌صورت مختلط اداره می‌شود.
[۲۱] «تنها مدرسۀ سوهانک»، همشهری آنلاین (بش).

[ویرایش]

۱۷ - وجود درختان چنار کهن‌سال



در این محله درختان چنار کهن‌سالی وجود دارد که سن برخی از آنها به ۱۰۰ سال نیز می‌رسد.
[ویرایش]

۱۸ - پانویس


 
۱. اعتمادالسلطنه، محمدحسن، روزنامۀ خاطرات، به‌کوشش ایرج افشار، صفحه۵۷۲، تهران، ۱۳۴۵ ش.
۲. عضـدالدولـه، احمد میرزا، تاریخ عضدی، به‌کوشش عبدالحسین نوایی، صفحه۷۵، تهران، ۱۳۵۵ ش.
۳. هدایت، رضاقلی‌، خاطرات و خطرات، صفحه۷۱، تهران، ۱۳۴۴ ش.
۴. هدایت، رضاقلی‌، ملحقات روضة‌الصفا، جلد۹، صفحه۷۱۵، قم، ۱۳۳۹ ش.
۵. اعتمادالسلطنه، محمدحسن، روزنامۀ خاطرات، به‌کوشش ایرج افشار، صفحه۸۷، تهران، ۱۳۴۵ ش.
۶. معیرالممالک، دوستعلی‌، رجال عصر ناصری، ص۱۵۶، ۲۰۶، تهران، ۱۳۶۱ ش.
۷. کریمان، حسین، قصران ( کوهسران)، جلد۱، ص۵۱۶ -۵۱۷، تهران، ۱۳۵۶ ش.
۸. فرهنگ جغرافیایی ایران (آبادیها)، استان مرکزی، دایرۀ جغرافیایی ستاد ارتش، جلد۱، صفحه۱۱۹، تهران، ۱۳۲۸ ش.
۹. گزارش مشروح حوزۀ سرشماری تهران، وزارت کشور، صفحه۴، تهران، ۱۳۳۷ ش.
۱۰. معتمدی، محسن، جغرافیای تاریخی تهران، صفحه۳۸۴، تهران، ۱۳۸۱ ش.
۱۱. ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیـران، جلد۱، صفحه۵۳۰، تهـران، ۱۳۷۱ ش.
۱۲. طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژه‌نامۀ صـدسالگـی شهرداری تهـران، صفحه۱۱۸، تهـران، ۱۳۸۷ ش.
۱۳. محمودیان، علی‌اکبر و دیگران، اطلس شهرستان شمیران، صفحه۲۰، تهران، ۱۳۸۱ ش.
۱۴. «زمین‌شناسی ساختمانی»، پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور (بش‌ ‌).
۱۵. «سوهانک»، کتـاب اول (بش).
۱۶. طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژه‌نامۀ صـدسالگـی شهرداری تهـران، صفحه۱۱۸، تهـران، ۱۳۸۷ ش.
۱۷. «سوهانک»، کتـاب اول (بش).
۱۸. طباطبایی، محمدهادی و دیگران، تهران ۱۰۰، ویژه‌نامۀ صـدسالگـی شهرداری تهـران، صفحه۱۱۸، تهـران، ۱۳۸۷ ش.
۱۹. فرهنگ جغرافیایی ایران (آبادیها)، استان مرکزی، دایرۀ جغرافیایی ستاد ارتش، جلد۱، صفحه۱۱۹، تهران، ۱۳۲۸ ش.
۲۰. «لوازم دوچرخه‌سازی ایران»، یلوپیج ایران (بش).
۲۱. «تنها مدرسۀ سوهانک»، همشهری آنلاین (بش).

[ویرایش]

۱۹ - مستندات



Hamshahrionline,www.hamshahrionline.ir (acc.May۲۵, ۲۰۱۰)
Iranyellowpages,www.iranyellowpages.net (acc. Apr.۱۸,۲۰۰۹)
Ketabeavval,www.ketabeavval.ir
Ngdir, www. ngdir.ir / Geoportal Info / Psubject InfoDetail.asp? PID=۲۶&index=-۱ (acc.Sep.۳۰,۲۰۰۹)
Sohanak, www. sohanak.parsiblog.com
[ویرایش]

۲۰ - منبع



حسن، موسوی‌زاده، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ،برگرفته از مقاله «سوهانک» ص۱۰۲۱.    






جعبه ابزار