• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کلیسای مادور-صلیب مقدس

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



صلیب مقدس، کلیسا (مادور) kelīsā-ye(mādūr-e) salīb-e moqaddas ، نیایشگاهی کوچک متعلق به ارمنیان، واقع در محوطۀ باشگاه ورزشی آرارات در محلۀ ونک.

[ویرایش]

۱ - نیایشگاهی کوچک، دارای محرابی مانند کلیسا



این نیایشگاه کوچک که نزد غیرارمنیان، به‌اشتباه کلیسا خوانده می‌شود، درواقع مادور (ماتور) یا چپل است. در معماری دینی ارمنیان، مادور یا چپل به نیایشگاه کوچکی گفته می‌شود که دارای محرابی مانند کلیسا باشد. این مادورها معمولاً در جاهای غیرمسکونی مانند مؤسسه‌های خیریه، بیمارستانها، گورستانها و یا املاک خصوصی بر پا می‌گردد.
[۱] ملکمیان، لینا، کلیساهای ارامنۀ ایران، صفحه۴۱، تهران، ۱۳۸۰ ش.
چون تا پیش از ساخته‌شدن ورزشگاه آرارات، بخشی از زمینهای آنجا گورستان ارمنیانِ ساکن قلعۀ ارامنۀ ونک بوده است، ازاین‌رو در ۱۳۶۶ ش / ۱۹۸۷ م، این مادور را در این مکان بر پا کردند و نام صلیب مقدس بر آن نهادند.
[۲] هوویان، آندرانیک، کلیساهای ارمنیان ایران، صفحه۲۶۴، تهران، ۱۳۸۲ ش.

[ویرایش]

۲ - خصوصیات ظاهری بنا



پلان مادور صلیب مقدس به شکل صلیب است و یک درِ ورودی در ضلع غربی و نورگیرهای متعددی در نقاط مختلف دارد و نمای بیرونی آن با شمار قابل توجهی صلیب تزیین شده است.
[ویرایش]

۳ - دلیل مرسوم شدن مراسم جشن بزرگداشت صلیب



همه‌ساله در یکشنبه‌ای که میان ۱۱ تا ۱۷ سپتامبر واقع شده باشد، مراسمی با عنوان جشن بزرگداشت صلیب (به ارمنی خاچ وارتس) در این مادور برگزار می‌شود. جشن صلیب از زمانی مرسوم گشت که صلیب چوبی حضرت مسیح (ع) که در جنگهای ایران با روم به دست خسروپرویز افتاده بود، پس از سالها بار دیگر توسط هراکلیوس، امپراتور روم شرقی، پس گرفته شد و نخست به قسطنطنیه و سپس به جایگاه نخستین آن، در اورشلیم بازگردانده شد. از آن زمان به شکرانۀ بازستاندن صلیب مقدس، همه‌ساله در ۱۴ سپتامبر، جشن بزرگداشت صلیب مقدس در کلیساهای جهان برگزار می‌شود، اما در کلیساهای ارمنیان چنان‌که یاد شد، این
جشن در یکشنبه‌ای که میان روزهای ۱۱ تا ۱۷ سپتامبر واقع شده باشد، برگزار می‌گردد.
[ویرایش]

۴ - نحوه برگزاری مراسم جشن بزرگداشت صلیب



در چنین روزی در مادور صلیب مقدس، طی مراسمی نخست صلیب چوبی بزرگی را که با ریحان آراسته‌اند، در حیاط مادور قرار می‌دهند. آن‌گاه اسقف و همراهان او با لباسهای رسمی و با تشریفاتی خاص نزدیک صلیب می‌روند و دو تن از کشیشان صلیب را از زمین برمی‌دارند و روی میز مخصوصی قرار می‌دهند. سپس خواندن انجیل آغاز می‌شود و ضمن آن، اسقف مراسم تقدیس صلیب را به جای می‌آورد. در پایان نیز کشیشان و مردم به دنبال اسقف وارد مادور می‌شوند و صلیب چوبی را در جایگاه خود می‌نهند و به نیایش می‌پردازند.
[۳] مانوکیان، آرناک، اعیاد کلیسای ارمنی، ص۱۲۹-۱۳۰، تهران، ۱۳۶۲ ش.

[ویرایش]

۵ - پانویس


 
۱. ملکمیان، لینا، کلیساهای ارامنۀ ایران، صفحه۴۱، تهران، ۱۳۸۰ ش.
۲. هوویان، آندرانیک، کلیساهای ارمنیان ایران، صفحه۲۶۴، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۳. مانوکیان، آرناک، اعیاد کلیسای ارمنی، ص۱۲۹-۱۳۰، تهران، ۱۳۶۲ ش.

[ویرایش]

۶ - منبع



صائبی‌مقدم، سعیده، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ،برگرفته از مقاله «صلیب مقدس، کلیسا(مادور)» ص۱۱۵۶.    






جعبه ابزار