لارک (رودبار قصران و لواسانات)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لارک \ lārak \ ، دره، رود، کوه و مزرعه‌ای در بخشهای
رودبار قصران و
لواسانات.
[ویرایش]
لارک در گویش محلی به معنی رود کوچک است.
[ویرایش]
این نام را در بیشتر نواحی کوهستانی
شمیران می‌توان یافت که برخی از آنها عبارت‌اند از:
دره و رود کوچکی در جنوب روستای
آبنیک و شمال
کوه سرچال و
کوه فراخلا. مسیر این رود از جنوب به شمال و حداکثر طول آن حدود ۰۰۰‘ ۳ متر است. این لارک دارای آب غیردائمی و فصلی، و آبخیز آن محدود است.
رود و کوهی در شمال روستای
ایرا و منتهاالیه شرق
لواسان بزرگ. کوه لارک با ارتفاع حدود ۰۰۰‘ ۳ متر از سطح دریا در °۵۱ و ´۵۰ و ´´۳۰ طول شرقی، و °۳۵ و ´۵۰ و ´´۲۰ عرض شمالی، در فاصلۀ ۵۰۰‘۱ متری از
کوه سیاه‌پلاس واقع است. رود لارک در شرق کوه لارک و کوه سیاه‌پلاس از شمال شرقی به جنـوب غربی جریان دارد و طول آن حدود ۱۵ کمـ ، و دارای آب دائمی است. نام دیگر این رود لالک‌رود است، و آب آن به
رودخانۀ سیاه‌رود یا
رودخانۀ ایرا ی
دماوند می‌ریزد.
این لارک در امتداد جنوبی
رودخانۀ دارآباد است که در حدفاصل
شهرک گلها و شهرک دانشگاه در شرق،
اقدسیه و
اراج در غرب، و در شمال
بزرگراه ازگل جریان دارد. طول رودخانۀ دارآباد بیش از ۱۵ کمـ است و ادامۀ آن که به نام لارک خوانده می‌شود، درحقیقت مسیل رودخانۀ دارآباد است که از وسط بزرگراه دارآباد عبور نموده، و تا مرکز شهر تهران ادامه می‌یابد.
این لارک مزرعه‌ای کوچک است که در جنوب شرقی روستای
آبعلی دماوند و در فاصلۀ حدود ۵۰۰‘ ۳ متری شرق روستای
قارپوزآباد در °۵۱ و ´۵۸ و ´´۱۵ طول شرقی، و °۳۵ و ´۴۳ و ´´۲۰ عرض شمالی، و در ارتفاع متوسط ۱۰۰‘۲ متری از سطح دریا واقع است. این مزرعه درحقیقت به نام رود کوچکی که از میان آن در جهت شرق به غرب جریان دارد، نام‌گذاری شده است.
[ویرایش]
نظیر موارد یادشده را در نمونه‌های زیادی در دامنه‌های جنوبی و شمال ارتفاعات البرز که به گویش مازندرانی یا گویشهای نزدیک به آن تکلم می‌کنند، می‌توان یافت. افزون بر نام لارک، واژه‌های دیگری مانند لوارک، روآرک (گت روآرک = رودخانۀ بزرگ؛ خُرد روآرک = رودخانۀ کوچک)، لار، اودریون، لاتک (لات کوچک، زمینهای پست کنار رودخانه که وسعت زیاد ندارند)، اُودَمَک (کنار آب، کنار رودخانه)، لارآب، تِلاسر، رودک و جز آنها نامهایی هستند که مترادف لارک و رودخانۀ کوچک و دره‌ای که آب در آن جریان دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
[ویرایش]
سبب فراوانی کاربرد این نام آن است که هر روستایی در کنار چشمه، قنات یا رودخانه‌ای شکل گرفته و اهالی برای مسیر عبور آب روستای خود، نامی برگزیده و آن را به کار برده‌اند؛ لارک از رایج‌ترین این نامها و ساده‌ترین آنها ست.
[ویرایش]
•
پازوکی‌طرودی، ناصر، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ،برگرفته از مقاله «لارک» ص۱۴۰۸.
