دشت هویج
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
هویج، دشت \ dašt-e havīj \ ، دشتی واقع در شرق روستای
افجه.
[ویرایش]
این دشت در انتهای مسیر ۵ / ۴کیلومتری دره‌ای که در شرق روستای افجه از جنوب غربی به شمال شرقی امتداد دارد، در موقعیت °۳۵ و ´۵۲ و ´´۵۶ عرض شمالی، و °۵۱ و ´۴۲ و ´´۱۹ طول شرقی در ارتفاع ۵۱۹‘۲متری از سطح دریا جای دارد. دشت هویج از شرق به کوههای
دشته و
پرسون، از شمال به کوههای
سیاه‌ریز و
ریزان، و از غرب به
دشت گُرچال و
آبشار سوستان محـدود است.
[ویرایش]
تنها قسمت باز دشت هویج قسمت جنوب غربی آن است که دره‌ای عمیق در آنجا واقع شده، و آب چشمه‌های اطراف دشت هویج، دشت گرچال، آب آبشار سوستان و آب سیلابهای فصلی دره‌های منطقه را به سمت افجه هدایت می‌کند و پس از عبور از شرق روستاهای افجه،
هنزک و
سینک به منطقۀ
باغ‌دره در شمال شهر
لواسان وارد می‌شود و پس از عبور از محلۀ
ناران و عبور از غرب روستای
سبوکوچک به دریاچۀ
سد لتیان می‌ریزد.
[ویرایش]
دشت هویج دارای وسعتی حدود ۷۰۰ × ۶۰۰‘۱ متر است و در جهت شرق به غرب گسترش یافته است.
[ویرایش]
از شواهد و قراین زمین‌شناسی چنین برمی‌آید که در گذشته، دشت هویج دریاچه‌ای کوچک بوده که بر اثر گذشت زمان و جریان سیلابهای متعدد، دیوارۀ غربی آن در گذر زمان فرسوده و شسته، و سرانجام شکسته شده، و آب دریاچه تخلیه گردیده، رسوب کف آن باقی‌مانده، و دشت هویج کنونی را تشکیل داده است.
[ویرایش]
لایه‌های رسوبی باقی‌مانده در کف دشت هویج زمینهای حاصلخیزی را به وجود آورده که قابلیت خوبی برای کشاورزی و باغداری در آن فراهم است؛ اما به‌سبب سرمای هوا امکان کشاورزی در آن وجود ندارد و تنها محصولاتی نظیر یونجه و گاهی نیز سیب‌زمینی در آن کاشته می‌شود.
[ویرایش]
امروزه تنها سرسبزی دشت هویج و مسیر پیاده‌روی که از روستای افجه تا آنجا وجود دارد، علاقه‌مندان به ورزش پیاده‌روی و کوهنوردی را به آنجا می‌کشاند. تا چند دهۀ پیش راه مالروی از لواسان به افجه، و از آنجا به دشت هویج و
دشت لار، و سرانجام به
مازندران وجود داشت و برخی کاروانهای کوچک و عشایر کوچ‌رو از آن استفاده می‌کردند؛ اما در حال حاضر دیگر از آن استفاده نمی‌شود.
[ویرایش]
آنچه امروزه دشت هویج را تهدید به نابودی می‌کند، فرسایش دیوارۀ غربی آن است که دیگر توان مقاومت در برابر جریان آبهای فصلی و بارانهای سیل‌آسا یا ذوب‌شدن برفها را ندارد و درنتیجه، آبراهه‌ای در میان دشت هویچ در حال شکل‌گیری است که در حال حاضر عمق آن حدود ۲ متر و عرض آن حدود ۳ متر است و هر ساله بر ابعاد آن افزوده می‌شود. این وضعیت می‌تواند در آینده این آبراهه را به دره یا مسیل عمیقی بدل سازد. این امر سبب خواهد شد که تمامی لایه‌های رسوبی دشت هویج بر اثر جریان سیلابها شسته شود و به دریاچۀ سدلتیان منتقل گردد که درنتیجه دشت هویج به دره‌ای عمیق بدل خواهد شد.
[ویرایش]
•
پازوکی طرودی، ناصر، دانشنامه تهران بزرگ، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «هویج، دشت»، صفحه۱۶۹۱.
