|
| ||||||||||||||||||||||||||
[ویرایش] ۱ - موقعیت جغرافیاییدر مرکز محلۀ جماران که با فاصلۀ حدود ۱۰ متر از یکدیگر جای دارند و از دیرباز مورد احترام مردم محل بوده‌اند. یکی از این دو چنار در کنار مسجد جامع جماران، و دیگری با فاصله‌ای اندک در بالادست آن قرار دارد. چنار کنار مسجد جامع حدود ۵/ ۳ متر، و چنار دیگر حدود ۵/ ۲ متر قطر دارد. [ویرایش] ۲ - چنار بالادستدر کنار چنار بالادست تا اواخر دهۀ ۱۳۷۰ ش سقاخانه‌ای با مساحت ۲ مـ۲ وجود داشته که از موقوفات روستای جماران بوده است. [۱]
بلاغی، عبدالحجت، تاریخ تهران، قسمت مرکزی و مضافات، ج۱، ص۴۱، قم، ۱۳۵۰ ش.
[۲]
تحقیقات میدانی مؤلف.
این سقاخانه نزد مردم جماران دارای تقدس بوده، و با بستن دخیل، آن را بسیار تقدیس می‌کرده‌اند [۳]
ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، ج۱، ص۳۰۲، تهران، ۱۳۵۱ ش.
و یا با پخش نذری‌هایی مانند آش رشته، چای و شربت از آن حاجت می‌طلبیدند.[ویرایش] ۳ - چنار کنار مسجد جامعبه گفتۀ کهن‌سالان جماران، چنار کنار مسجد جامع را شخصی به نام محمدابراهیم جامورانی کاشته است. در کنار این درخت در گذشته محوطه‌ای حیاط‌دار و قهوه‌خانه‌ای وجود داشته است که بعد از ظهرها، مردان ده برای دیدار با یکدیگر و گفت‌وگو در آنجا گرد می‌آمده‌اند. بخشی از تنۀ این چنار، در گذر زمان توسط آسیب‌های طبیعی پوسیده شده، و فضایی اتاق‌گونه در تنۀ آن ایجاد شده بود که به گفتۀ اهالی، زمانی به عنوان کفاشی و مدتی نیز تا سال‌های دهۀ ۱۳۵۰ ش به عنوان قصابی از آن استفاده می‌شده است. اما پس از آن بی‌استفاده رها گشته، و به محلی برای تخم‌گذاری مرغ‌های خانگی مردم بدل شده بوده است. پس از مدتی از بیم فرو ریختن و از بین رفتن آن، از بالا به داخل تنۀ درخت چنار کنار مسجد، ماسه و سیمان ریخته شده است تا شاکله‌اش از هم نپاشد. به هنگام نوسازی مسجد جامع جماران در ۱۳۸۷ ش، بخش‌هایی بزرگ از شاخه‌های چنار پایینی را بریده‌اند. به گفتۀ یکی از اهالی که خود در نوسازی مسجد جامع بنایی کرده است، در هنگام ساخت مسجد به سبب وجود ریشه‌های عمیق و پیشرفته در زمین، کار ساخت‌و‌ساز بارها متوقف می‌شده و پس از بریدن و تراشیدن آن‌ها دوباره ادامه می‌یافته است که این کار هم منجر به خشکیده شدن بخشی دیگر از چنار کنار مسجد شده است. [ویرایش] ۴ - تغییرات کنونیدر حال حاضر (۱۳۹۰ ش) پیرامون چنار بالایی حصار فلزی کوتاهی کار گذاشته شده است و می‌توان گفت که حدود ۹۵٪ چنار پایینی نیز در میان دیوار جانب شرقی مسجد جامع محصور شده است. [۴]
عرفاتی، محمداسماعیل، محسن اژدری و عباس عرفانی، گفت‌وگو با مؤلف.
[ویرایش] ۵ - پانویس
[ویرایش] ۶ - منبع• شهرامی، معصومه، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله «چنارهای مقدس جماران»، ص۶۹۳. رده‌های این صفحه : درخت های تهران
|
||||||||||||||||||||||||||
