[ویرایش] ۱ - نامهای دیگراین گیاه در طب سنتی با نامهایی چون هیوفاریقون، داذی رومی و گل هزارچشم شناخته میشود و از دیرباز در ایران و سرزمینهای اروپایی و آمریکایی مصارف خوراکی و دارویی داشته است. [۱]
خوشبین، سهراب، گیاهان معجزهگر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۱۱، تهران، ۱۳۸۹ ش.
[۲]
میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۵، ص۲۸۲، تهران، ۱۳۷۳ ش.
[۳]
بیرونی، ابوریحان، الصیدنة، به کوشش عباس زریاب، ص۶۳۱، تهران، ۱۳۷۰ ش.
[ویرایش] ۲ - ظاهر گیاهبلندی گیاه چای کوهی به حدود نیممتر میرسد و برگهای آن روبهروی هم و به صورت جفت به ساقه چسبیدهاند. بر روی این برگها که به شکل بیضی نسبتاً درازند، صدها نقطۀ شفاف شبیه سوراخ قرار دارد که در آنها غدههایی حاوی مایع و شیرۀ قرمزرنگی وجود دارد. [ویرایش] ۳ - گلهای گیاهگلهای چای کوهی، معطر و به رنگ سفید یا زرد است که در ماههای اردیبهشت تا مهر در نوک ساقه به شکل مجتمع دیده میشوند. [ویرایش] ۴ - میوه گیاهمیوۀ این گیاه کپسولمانند است که در داخل آن تخمهای گیاه جای دارند. [ویرایش] ۵ - مواد تشکیلدهنده گیاهاز نظر ترکیبات شیمیایی، مهمترین مواد شیمیایی تشکیلدهندۀ چای کوهی، هایپرین و هایپریسین است و جز آنها، تانن و اسید نیکوتینیک نیز در ترکیبات چای کوهی وجود دارند. [۴]
خوشبین، سهراب، گیاهان معجزهگر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۱۱-۱۲، تهران، ۱۳۸۹ ش.
[۵]
میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۵، ص۲۸۴-۲۸۲، تهران، ۱۳۷۳ ش.
[۶]
جرجانی، اسماعیل، الاغراض الطبیة، به کوشش حسن تاجبخش، ج۱، ص۲۹۷، تهران، ۱۳۸۴ ش.
[۷]
ابنسینا، قانون، ترجمۀ عبدالرحمان شرفکندی، ج۲، ص۱۲۶، تهران، ۱۳۷۰ ش.
[ویرایش] ۶ - مکان رویشاین گیاه در ایران در دامنههای کوههای البرز، کرج، چالوس، استان مازندران و غرب کشور به مقدار زیادی میروید و در کوههای شهرستان شمیران در بلندیهای میان ۰۰۰‘۲ تا ۰۰۰‘۴متری از سطح دریا یافت میشود. [ویرایش] ۷ - اشکال استفاده از گیاهبراساس منابع طب گیاهی، از چای کوهی به صورتهای خشکشده، جوشانده، عصاره، کپسول، روغن و تنتور استفاده میشود. [۸]
خوشبین، سهراب، گیاهان معجزهگر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۱۲، تهران، ۱۳۸۹ ش.
[۹]
میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۵، ص۲۸۳، تهران، ۱۳۷۳ ش.
[ویرایش] ۸ - طبع گیاهاز دیدگاه طب سنتی ایران، چای کوهی دارای طبیعتی گرم و خشک است. [ویرایش] ۹ - کاربرد درمانی گیاهمایع قرمزرنگ موجود در برگهای چای کوهی با فشار دادن برگها خارج شده و برای التیام زخمها و درمان سوختگیها به کار میرود. [۱۰]
خوشبین، سهراب، گیاهان معجزهگر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۱۲، تهران، ۱۳۸۹ ش.
[۱۱]
میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۵، ص۲۸۴، تهران، ۱۳۷۳ ش.
[۱۲]
عقیلی علوی شیرازی، محمدحسین، «مخزن الادویه»، همراه اختیارات بدیعی، ص۸۹۴، تهران، ۱۳۷۱ ش.
[۱۳]
جرجانی، اسماعیل، الاغراض الطبیة، به کوشش حسن تاجبخش، ج۱، ص۲۹۷، تهران، ۱۳۸۴ ش.
[۱۴]
رازی، محمد بن زکریا، الحاوی، ترجمۀ سلیمان افشاریپور، تهران، ۱۳۸۴ ش.عقیلی علوی شیرازی، محمدحسین، «مخزن الادویه»، همراه اختیارات بدیعی، ج۲۱، ص۴۱۲، تهران، ۱۳۷۱ ش.
[۱۵]
ابنسینا، قانون، ترجمۀ عبدالرحمان شرفکندی، ج۲، ص۱۲۶، تهران، ۱۳۷۰ ش.
چای کوهی ضد کرم معده و روده است، خاصیت ادرارآور و برطرفکنندۀ حبس ادرار دارد، قاعدهآور است و عادت ماهانه را منظم میکند، برای درمان کزاز مفید است، و گرفتگی صدا را باز میکند و خلطآور است. دمکردۀ برگ چای کوهی یا تنتور و عصارۀ آن برای درمان سیاتیک، نقرس و سردرد مؤثر است. پودر برگ این گیاه مـوجب التیـام زخمهای عمیق میشود و برای بهبود اسهال و اسهال خونی سودمند است. روغن چای کوهی که از ترکیب گل آن با روغن زیتون به دست میآید، برای درمان تشنج مفید است. این گیاه به درمان بیماریهای کبدی و بیماریهای اعصاب و روان کمک میکند، تورم ریوی و خونریزی ریه را متوقف میسازد، تمیزکنندۀ کبد است، سنگ کلیه را از بین میبرد، برای بهبود آسم، تنگی نفس، درد صورت و سینه تأثیر دارد، و برای شکستگی استخوان و ضربدیدگی عضلات و استخوان، دارویی مفیدی است. [۱۶]
خوشبین، سهراب، گیاهان معجزهگر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۱۳، تهران، ۱۳۸۹ ش.
[۱۷]
میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۵، ص۲۸۹، تهران، ۱۳۷۳ ش.
[۱۸]
نفیسی، علیاکبر، پزشکینامه، ص۲۸۳ٍ، تهران، ۱۳۵۵ ش.
[۱۹]
عقیلی علوی شیرازی، محمدحسین، «مخزن الادویه»، همراه اختیارات بدیعی، ص۸۹۳، تهران، ۱۳۷۱ ش.
[۲۰]
جرجانی، اسماعیل، الاغراض الطبیة، به کوشش حسن تاجبخش، ج۱، ص۲۹۷، تهران، ۱۳۸۴ ش.
چای کوهی تقویتکنندۀ میل جنسی است، برای درمان بیماری مننژیت و نیز فلج به کار میرود، و سرماخوردگی و سیاهسرفه را از بین میبرد. از این گیاه برای تسکین درد پشت و گردن و خشکی گردن استفاده میشود. نیز برای کمخونی مفید است، به برطرف کردن قولنج کبدی، ریوی و زردی کمک میکند، و ضد افسردگی و بیخوابی است. چای کوهی همچنین برای درمان تب و نیش سمی حشرات به کار میرود. کسانی که از چای کوهی استفاده میکنند، بهتر است از مصرف گوشتهای کنسروشده، شکلات و خوراکهای شور پرهیز کنند. [۲۱]
خوشبین، سهراب، گیاهان معجزهگر، معرفی ۲۵۰ گیاه دارویی، ج۲، ص۱۴، تهران، ۱۳۸۹ ش.
[۲۲]
میرحیدر، حسین، معارف گیاهی، ج۵، ص۲۹۰، تهران، ۱۳۷۳ ش.
[۲۳]
رازی، محمد بن زکریا، الحاوی، ترجمۀ سلیمان افشاریپور، تهران، ۱۳۸۴ ش.
[ویرایش] ۱۰ - پانویس
[ویرایش] ۱۱ - منبع• بنیجانی، علیرضا، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله «چای کوهی»، ص۷۳۱. ردههای این صفحه : گیاه های تهران | گیاهان دارویی تهران
|