|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
طایی شمیرانی tāyī-ye šemīrānī ، مرتضى (۱۲۹۸- ۱۳۷۶ ش)، شاعر و سخنور معاصر و از مدیحه‌سرایان اهل بیت پیامبر (ص)، متخلص به «طایی». [ویرایش] ۱ - معرفی اجمالیمرتضى طایی شمیرانی، فرزند حاجی علی‌اکبر در ۱۲۹۸ ش، در خانواده‌ای مذهبی در کاشانک متولد شد. مادرش ام‌البنین، زنی اهل ذوق با خط نیکو بود و در جوانی، هنگامی که مرتضى دوساله بود، درگذشت. [۱]
رجوی، کاظم، مقدمه بر دیوان طایی شمیرانی، تهران، ۱۳۵۳ ش،چ۲،ص۶.
[۲]
سادات ناصری، حسن، مقدمه بر دیوان (غزلیات) طایی شمیرانی، تهران، ۱۳۶۵ ش.ج۱،ص۱۲
مرتضى تحصیلات خود را فراتر از دورۀ ابتدایی ادامه نداد و در نوجوانی به نجاری روی آورد و هم‌زمان به خواندن اشعار حافظ، سعدی و صائب همت گمارد. او به‌تدریج با شرکت در محافل مختلف ادبی که در تهران تشکیل می‌شد، با فنون شعری آشنا شد. از جملۀ این محافل،انجمن صائب و انجمن ادبی آذرآبادگان بود که اولی به ریاست محمد دیهیم، دو هفته یک بار، چهارشنبه‌ها در منزل یکی از اعضا تشکیل می‌شد. از اعضای این انجمن می‌توان به علی صارمی،ابوالقاسم حالت، شهریار بهاری، داریوش صبور و سید حسن سادات ناصری اشاره کرد [۳]
سادات ناصری، حسن، مقدمه بر دیوان (غزلیات) طایی شمیرانی، تهران، ۱۳۶۵ ش.ج۱،ص۱۱-۱۴
[۴]
رجوی، کاظم، مقدمه بر دیوان طایی شمیرانی، تهران، ۱۳۵۳ ش،ج۲،ص۷-۹
[ویرایش] ۲ - ویژگی های اشعار طایییکی از ویژگیهای شعر طایی به کار بردن مضامین تازه و استفادۀ فراوان از صنایع بدیعی مانند تشبیه، ارسال المثل و استعاره است. او در قالبهای مختلف ازجمله غزل، قصیده، ترکیب‌بند، ترجیع‌بند و مسمط طبع‌آزمایی می‌کرد [۵]
سادات ناصری، حسن، مقدمه بر دیوان (غزلیات) طایی شمیرانی، تهران، ۱۳۶۵ ش.ج۱،ص۱۵-۱۹
[۶]
برقعی، محمدباقر، سخنوران نامی معاصر ایران، تهران، ۱۳۷۳ ش،ج۴،ص۲۳۸۰.
[۷]
رجوی، کاظم، مقدمه بر دیوان طایی شمیرانی، تهران، ۱۳۵۳ ش،چ۲،ص۷
[ویرایش] ۳ - یک دست نبودن غزلیات طاییغزلیات طایی اگرچه حاوی نکات اخلاقی و تربیتی است، اما یکدست نیست. او در غزل از سبک هندی و اشعار صائب تبریزی تأثیر بسیار گرفته است، اما در ارسال‌المثل افراط کرده، و در هر غزل موضوعات مختلفی را مطرح نموده که موجب از بین رفتن ارتباط ابیات با هم شده است. به گفتۀ سادات ناصری: «در کلام طایی، مانند بسیاری از شاعران سبک هندی، شعر خوب را در تک‌بیتهای کم‌نظیرش باید جست» [۸]
سادات ناصری، حسن، مقدمه بر دیوان (غزلیات) طایی شمیرانی، تهران، ۱۳۶۵ ش،ج۱،ص۱۶
[۹]
رجوی، کاظم، مقدمه بر دیوان طایی شمیرانی، تهران، ۱۳۵۳ ش،ج۲،ص۷
[ویرایش] ۴ - مضامین اشعار طاییمضمون قصاید طایی بیشتر توحید،مواعظ، مناقب و مراثی اهل بیت (ع) و اجتماعات و اخوانیات و تمثیلات و یادواره‌ها ست. [ویرایش] ۵ - مجموعه آثار طاییاز این شاعر شمیرانی ۳ مجموعه به جا مانده است: کلیات غزلیات، کلیات قصاید و خاطرات یک شب (۱۳۶۶ ش). [ویرایش] ۶ - برادر طاییبرادر کوچک‌تر طایی، مصطفى متخلص به «بسیط» نیز از دیگر شاعران شمیران است که دیوان وی در ۱۳۸۵ ش به چاپ رسید. [ویرایش] ۷ - پانویس
[ویرایش] ۸ - منبعسنجابی، پریسا، دانشنامه تهران بزرگ، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «طایی شمیرانی»، صفحه۱۱۶۳. رده‌های این صفحه : شاعران تهران | شاعران شمیران
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
