• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خانه اخوان ثالث

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اخوان ثالث، خانه xāne-ye axavān-e sāles، خانه‌ای متعلق به شاعر معاصر، مهدی اخوان ثالث، که به‌همراه خانواده‌اش، دو دهۀ پایانی عمرش را در آن سپری کرد. 
خانه اخوان ثالث
نامخانه اخوان ثالث
استانتهران
دیرینگیدهه۱۳۴۰ ش
شماره‌ثبت به شمارۀ ۴۰۴‘۱۰
تاریخ ثبت ملیدر ۱/ ۷/ ۱۳۸۲ ش در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده
مالک اثر مهدی اخوان ثالث


[ویرایش]

۱ - موقعیت جغرافیایی



این خانه در خیابان دکتر فاطمی، خیابان ششم، کوچۀ خجسته، شمارۀ ۳۱ واقع است که به پاسداشت فعالیت‌های فرهنگی وی، ۱۳ سال پس از درگذشت او، در ۱/ ۷/ ۱۳۸۲ ش و به شمارۀ ۴۰۴‘۱۰، در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
[۱] منزل زنده‌یاد مهدی اخوان ثالث، گزارش ثبتی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ۱۳۸۲ ش.

[ویرایش]

۲ - معماری بنا



این بنای دوطبقه بـا سطوحی ساده و نمایی سفیدرنگ، بامی‌تخت، پنجره‌هایی بزرگ و ترکیب‌بندی‌ای متعادل در سطوح و پنجره‌ها، متعلق به دورۀ پهلوی دوم در دهۀ۱۳۴۰ ش است. زیربنای این خـانه، حدود ۱۰۰ مـ۲ است کـه حـدود ۷۰ مـ۲ از آن به فضای داخلی، و مابقی به حیاط اختصاص دارد. این خانه در ضلع شمالی کوچه واقع شده، و به‌صورت نیمه‌اسکلت با دیوارهای باربر ساخته شده است. در ورودی، رو به حیاط باز می‌شود. با عبور از حیاط به ایوان خانه می‌رسیم که با دو پله از سطح جدا می‌شود و به در ورودی فضای داخلی خانه می‌رسد.

۲.۱ - طبقه همکف خانه


فضای داخلی خانه شامل راهروی است که درهای اتاق پذیرایی و اتاق مجاورش در ضلع غربی، به سمت آن باز می‌شود. پلکان انتهای راهرو که آشپزخانه در زیر آن واقع است، طبقۀ همکف را به طبقۀ بالای همکف می‌رساند. این طبقه شامل دو اتاق در ضلع شمالی و یک اتاق در ضلع جنوبی است (همان). طبقۀ همکف در زمان حیات اخوان ثالث به اتاق کار و کتابخانۀ وی اختصاص داشته است.
[۲] اخوان ثالث، زرتشت (فرزند مهدی اخوان ثالث)، گفت‌و‌گو با مؤلف.

[ویرایش]

۳ - فعالیت‌های فرهنگی اخوان در خانه



مهدی اخوان ثالث در دو دهۀ پایانی زندگی‌اش با بسیاری از روشن‌فکران و ادیبان در این خانه دیدار داشته، و بخش عمده‌ای از خاطرات نقل‌شده از وی، در آنجا اتفاق افتاده است.
[۳] شفیعی کدکنی، محمدرضا، حالات و مقامات م. امید، ص۹۱، تهران، ۱۳۹۱ ش.
[۴] کاخی، مرتضى، باغ بی‌برگی، یادنامۀ مهدی اخوان ثالث، ص۱۱۴و ۳۰۴و ۳۸۴-۳۸۵، تهران، ۱۳۷۰ ش.
بنا‌به گفتۀ فرزندش، هرچند جلسات منظمی در این خانه برگزار نمی‌شد، همواره محل آمد‌وشد بزرگان ادب فارسی بوده است.
[۵] اخوان ثالث، زرتشت (فرزند مهدی اخوان ثالث)، گفت‌و‌گو با مؤلف.

[ویرایش]

۴ - نوسازی بنا



خانۀ اخوان ثالث، امروزه کاملاً نوسازی شده است و اثری از معماری دهۀ ۱۳۴۰ ش، خاصه در فضای بیرونی آن دیده نمی‌شود. این خانه از ۱۳۸۷ ش، به‌منظور بازسازی و تبدیل آن به خـانه ـ موزۀ اخوان در اختیـار شهرداری تهران قرار گرفته که تاکنون (۱۳۹۵ ش) هیچ اقدامی در آن جهت صورت نگرفته است.
[۶] مدنی، صبا، تحقیقات میدانی.

[ویرایش]

۵ - پانویس


 
۱. منزل زنده‌یاد مهدی اخوان ثالث، گزارش ثبتی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ۱۳۸۲ ش.
۲. اخوان ثالث، زرتشت (فرزند مهدی اخوان ثالث)، گفت‌و‌گو با مؤلف.
۳. شفیعی کدکنی، محمدرضا، حالات و مقامات م. امید، ص۹۱، تهران، ۱۳۹۱ ش.
۴. کاخی، مرتضى، باغ بی‌برگی، یادنامۀ مهدی اخوان ثالث، ص۱۱۴و ۳۰۴و ۳۸۴-۳۸۵، تهران، ۱۳۷۰ ش.
۵. اخوان ثالث، زرتشت (فرزند مهدی اخوان ثالث)، گفت‌و‌گو با مؤلف.
۶. مدنی، صبا، تحقیقات میدانی.

[ویرایش]

۶ - منبع



مدنی، صبا، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله «خانه اخوان ثالث»، ص۶۱.    


رده‌های این صفحه : بناهای تاریخی تهران




جعبه ابزار