• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قلعه سادات آباد

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



سعادت‌آباد saºādat-ābād ، در گذشته سادات‌آباد یا قلعۀ حاجی سید حسن و امروزه محله‌ای در منطقۀ ۲ شهرداری تهران. 
قلعه سادات آباد
اطلاعات ‌کلی
نام‌رسمیسادات آباد
روی‌نقشه آری
استانتهران
بخشدر منطقۀ ۲ شهرداری تهران.
نام‌های‌دیگرسعادت آباد
نام‌های‌قدیمیقلعۀ حاجی سید حسن
شغل مردم کشاورزی و باغداری و پرورش خرگوش
محصولاتغلات، صیفی جات و انواع میوه
اطلاعات جمعیتی و دینی
جمعیت ۲۳۶ تن (در اوایل دهۀ ۱۳۴۰ ش)
زبان فارسی
مذهب شیعه


[ویرایش]

۱ - تاریخچه



به نوشتۀ منوچهر ستوده، اراضی سعادت‌آباد در گذشته توسط حاجی سید حسن آباد شد و پس از مرگ وی به منصور آقا رسید. پس از چندی منصور آقا ۳ دانگ از این زمینها را به شاهزاده محمد جعفر میرزا و ۳ دانگ باقی را به شیخ محمد مدعی العموم فروخت.
[۱] ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، ج۱، ص۴۴۸، تهران، ۱۳۷۱ ش.
پس از چندی سیدضیاءالدین طباطبایی نخست وزیر دورۀ پس از کودتای ۱۲۹۹ ش، در اواسط دهۀ ۱۳۲۰ ش، ۳ دانگ این اراضی را از محمد جعفر میرزا خرید. سید ضیاء در آغاز عده‌ای از آشنایان یزدی خود و کشاورزانی را که گفته می‌شد جملگی از سادات بودند، استخدام کرد و از این رو این اراضی را سادات‌آباد نامید؛ البته این اراضی بعدها سعادت‌آباد نام گرفت.کشت‌وکار گسترده در زمینهای سعادت‌آباد توسط کشاورزان و شخص سید ضیاء، سبب آبادی این منطقه شد.
[ویرایش]

۲ - غضب محمد رضا شاه بر سید ضیاء



سید ضیاء به سبب دسیسه‌های فراوان اطرافیان مورد غضب محمد رضا شاه واقع شد؛ از این رو، احمد قوام ــ نخست وزیر وقت ــ در ۱۳۲۵ ش به او پیشنهاد کرد که از ایران خارج شود، اما سید ضیاء نپذیرفت و سرانجام در خانۀ خود، در سعادت‌آباد زیر نظر قرار گرفت.
[۲] ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، ج۱، ص۴۸۴-۴۸۵، تهران، ۱۳۷۱ ش.
[۳] بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، ج۵، ص۱۲۷،تهران، ۱۳۵۷ ش.
[۴] خان عمو، شیدا و دیگران،«مونوگرافی محلۀ سعادت‌آباد»، مطالعات شهری ایران، بش، (مل‌ ).

==موقعیت جغرافیایی=
این محله از شمال به رشته‌کوههای البرز، از جنوب به خیابان سرو، از شرق به مسیل اوین و بزرگراههای یادگار امام و شهید چمران، و از غرب به بلوار شهید پاک‌نژاد محدود می‌شود. محلۀ سعادت‌آباد از شمال و غرب توسط بزرگراه یادگار امام محصور شده است.
[ویرایش]

۳ - شغل مردم



کشاورزی و باغداری و پرورش خرگوش از نوع آنغوره و فروش گوشت آن به مغازه‌های چهارراه استانبول، و پوست و پشم آن برای تولید کلاه و پالتو به بازرگانان، از جملۀ فعالیتهایی بود که سبب آبادانی این اراضی شد. و اهالی سادات آباد با آن ها امرار معاش می کردند. گندم به دست آمده‌ از مزارع سید ضیاء در آن زمان بخشی از غلۀ مورد نیاز مردم تهران را تأمین می‌کرد. همچنین انواع میوه‌های مرغوب آن زمان، از باغهای سید ضیاء در سعادت‌آباد به دست می‌آمد.چنان‌که گفته شد، در آن زمان سید ضیاء به پیشنهاد سررید بولارد ــ سفیر وقت انگلستـان در ایـران ــ به پرورش نوعی خاص از خرگوش پرداخت و در طول ۱۰ سال به طور مداوم حدود ۰۰۰‘۱۵ خرگوش در مزارع سعادت‌آباد پرورش داد.
[ویرایش]

۴ - محصولات



گندم‌کاری، یونجه‌کاری،غلات،انواع میوه از محصولات کشاورزی سادات آباد بوده است. محصولات زراعی و درختی سعادت‌آباد بیشتر صیفی‌جات، گوجه، زردآلو، گیلاس و آلبالو بود.
[ویرایش]

۵ - منبع تأمین آب



آب مورد نیاز این منطقه برای کشاورزی و آشامیدن، از طریق حقّابۀ رودخانۀ اوین، قنات، چاه و چندین چشمه تأمین می‌شد.
[ویرایش]

۶ - جمعیت



سعادت‌آباد در اوایل دهۀ ۱۳۴۰ ش، ۲۳۶ تن جمعیت داشته است.
[۵] ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، ج۱، ص۴۸۵، تهران، ۱۳۷۱ ش.

[ویرایش]

۷ - تغییر کاربری



این روستا مانند دیگر روستاهای شمیران در جریان توسعۀ شهرنشینی در تهران، در دهۀ ۱۳۴۰ ش به یکی از محله‌های این شهر تبدیل، و بر جمعیت آن افزوده شد. این محله تا چندی پیش جمعیتی محدود داشت و حتى زمینهای آن به قیمت ناچیزی میان افراد معامله می‌شد؛ اما بعدها رونق آپارتمان‌سازی در محلۀ پایین سعادت‌آباد ــ شهرک غرب ــ سبب افزایش جمعیت و قیمت زمینها در این محله گردید.
[ویرایش]

۸ - مساحت و جمعیت کنونی



امروزه (۱۳۹۱ ش) محلۀ سعادت‌آباد با مساحتی حدود ۹۶۶‘۷۵۵‘۲ مـ۲ دارای جمعیتی حدود ۰۰۰‘۳۰ تن است.
[ویرایش]

۹ - خیابان ها و محله ها و میدان ها



خیابانهای سعادت‌آباد، سرو، آسمانها،صرافها، فرهنگ، دشت بهشت، علامه، پاک‌نژاد،ریاضی بخشایش، مروارید، صدف و شکوفه، و بلوارهای شهرداری، بهزاد، ۲۴متری، دریا و پاک‌نژاد، و میدانهای کاج، شهرداری (قیصر امین‌پور)، سرو، فرهنگ، و بوستان (کتاب) از خیابانها، بلوارها و میدانهای این محله به شمار می‌آیند.
خیابان علامه از دو بخش شمالی و جنوبی تشکیل شده است: بخش شمالی این خیابان در سرو شرقی واقع است که انتهای آن به بزرگراه نیایش ختم می‌شود. خیابان جنوبی آن نیز پس از بزرگراه نیایش آغاز می‌شود. این خیابان از جنوب به شهرک غرب، و از شرق به بزرگراه چمران مرتبط است. در انتهای این خیابان دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام) واقع است.
[ویرایش]

۱۰ - مراکز درمانی، خدماتی، تجارتی، تفریحی و آموزشی



از مراکز درمانی، خدماتی، تجارتی، تفریحی و آموزشی محلۀ سعادت‌آباد می‌توان به بیمارستانهای شهید مدرس،عرفان،پارسیان، دانشکدۀ ادبیات و زبانهای خارجی دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام)، مراکز تجارتی سروستان،بوعلی، مادر، فروشگاه شهروند بهرود، و مجموعۀ فرهنگی و ورزشی و تجارتی اریکۀ ایرانیان، بوستانهای دشت بهشت، سنگی، دلاوران، فرهنگ و آبشار اشاره کرد. شهرداری منطقۀ ۲ تهران و سفارت نیکاراگوئه نیز در این محله قرار دارد.
[۶] خان عمو، شیدا و دیگران، «مونوگرافی محلۀ سعادت‌آباد»، مطالعات شهری ایران، بش، (مل‌ ).
[۷] «اطلاعات محلۀ ۲»، شهرداری منطقۀ ۲ تهران، بش، (مل‌ ).

[ویرایش]

۱۱ - مستندات مقاله



«اطلاعات محلۀ ۲»، شهرداری منطقۀ ۲ تهران (مل‌ ).
بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، تهران، ۱۳۵۷ ش.
خان عمو، شیدا و دیگران، «مونوگرافی محلۀ سعادت‌آباد»، مطالعات شهری ایران (مل‌ ).
ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، تهران، ۱۳۷۱ ش.
ran Urban Studies, www.iranurbanstudies.com / Show Views.aspx?vid=۲۳۶
Region۲.Tehran, http: / / region۲. tehran.ir / Default.aspx?tabid=۱۴۰.
[ویرایش]

۱۲ - پانویس


 
۱. ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، ج۱، ص۴۴۸، تهران، ۱۳۷۱ ش.
۲. ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، ج۱، ص۴۸۴-۴۸۵، تهران، ۱۳۷۱ ش.
۳. بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، ج۵، ص۱۲۷،تهران، ۱۳۵۷ ش.
۴. خان عمو، شیدا و دیگران،«مونوگرافی محلۀ سعادت‌آباد»، مطالعات شهری ایران، بش، (مل‌ ).
۵. ستوده، منوچهر، جغرافیای تاریخی شمیران، ج۱، ص۴۸۵، تهران، ۱۳۷۱ ش.
۶. خان عمو، شیدا و دیگران، «مونوگرافی محلۀ سعادت‌آباد»، مطالعات شهری ایران، بش، (مل‌ ).
۷. «اطلاعات محلۀ ۲»، شهرداری منطقۀ ۲ تهران، بش، (مل‌ ).

[ویرایش]

۱۳ - منبع



موسوی زاده، حسن، دانشنامه تهران بزرگ، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «سعادت آباد»، صفحه۹۹۸.    






جعبه ابزار