کوچه و تکیه ابوالقاسم شیرازی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابوالقاسم شیرازی، کوچه و تکیه \kūče va(o) te(a)ky(iy)e-ye ab-ol-qāsem-e šīrāzī\، کوچه و تکیه‌ای واقع در شمال
محلۀ چاله‌میدان، در دورۀ ناصری.
[ویرایش]
در «نقشۀ نجم‌الدوله» از دارالخلافه که در ۱۳۰۹ ق/ ۱۸۹۲ م به چاپ رسیده، کوچۀ ابوالقاسم شیرازی، اندکی پایین‌تر از بقعۀ
امامزاده یحیی، در «گذار امامزاده یحیى» جانمایی شده است. در این نقشه، این کوچه از ضلع غربی این گذار انشعاب می‌گیرد و با امتداد از شرق به غرب تا «محل قبرستان» و «مکتب مجانی» پیش می‌رود.
در ضلع شمال شرقی این کوچه، تکیۀ ابوالقاسم شیرازی جانمایی گشته است. بنابر نقشه، برای این تکیه، یک ورودی از کوچۀ ابوالقاسم شیرازی و یک ورودی از گذار امامزاده یحیى مشخص شده است. همچنین از کوچۀ ابوالقاسم شیرازی، ۴ بن‌بست از ضلع شمالی و ۴ بن‌بست از ضلع جنوبی منشعب می‌شوند که نامی بر آنها نهاده نشده است.
[ویرایش]
در «نقشۀ کرشیش» از تهران که در ۱۲۷۵ ق/ ۱۸۵۹ م به چاپ رسیده، این کوچه با عنوان «کوچۀ آقاکریم نایب» مشخص گردیده، و تکیۀ ابوالقاسم شیرازی نیز در همان موقعیتی که در «نقشۀ نجم‌الدوله» دیده می‌شود، جانمایی شده است. این بدان معنا ست که نام این کوچه، در فاصلۀ زمانی بین چاپ دو نقشه تغییر یافته است.
[ویرایش]
دربارۀ ابوالقاسم شیرازی این‌قدر می‌دانیم که منشی
میرزا حسن خان اعتمادالسلطنه بوده، و در کار نگارش کتاب مرآة البلدان در کنار دیگران به او کمک می‌کرده است.
ابوالقاسم شیرازی، تکیۀ یادشده به مساحت حدود ۰۰۰‘۱ مـ۲ را وقـف کرده بـود.
[ویرایش]
کوچـۀ ابوالقاسم شیرازی در دورۀ ناصری در پاتوق اول و دوم ــ پاتوقهای حاج غلامرضا و حاج رحیم نایب، از پاتوقهای محلۀ چاله‌میدان ــ جای داشته است. در آمار دارالخلافۀ تهران آمده است که در تکیۀ ابوالقاسم ورثۀ او سکنا دارند و دکانهای او، وقف سیدالشهداء شده است.
[ویرایش]
کوچۀ ابوالقاسم شیرازی از معدود کوچه‌های تهران است که نام خود را از دورۀ ناصری تا به امروز حفظ کرده است. امروزه (۱۳۹۵ ش) این کوچه در محدودۀ شهرداری منطقۀ ۱۲ تهران قرار دارد و از شرق به گذر امامزاده یحیى، و از غرب به
خیابان احمد برنا و همچنین با کمی انحراف به
خیابان شهید مصطفی خمینی (سیروس سابق) منتهی می‌شود.
[ویرایش]
[ویرایش]
•
طباطبایی، سارا، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ،برگرفته از مقاله «ابوالقاسم شیرازی، کوچه و تکیه» ص۲۲.
