دزددره
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دزددره dozd-darre ، دره‌ای واقع در شمال روستای
ایرا.
[ویرایش]
در سمت شمال روستای ایرا دو دره در کنار یکدیگر در سینه‌کش جنوبی
کوه سیاه‌پلاس وجود دارد که آبریز آنها از شمال به جنوب است:
درۀ اول که
لالک‌رود نام دارد، در مجاورت روستای ایرا واقع شده، و
رودخانۀ لارک یا لارک‌رود یا لالک‌رود در آن جریان دارد. یکی از مهم‌ترین چشمه‌های این دره، قورقوری نام دارد و نسبتاً پرآب است. درۀ دوم که در سمت غرب درۀ نخست و در مجاورت گردنۀ سیرک‌سر واقع است، دزددره نامیده می‌شود. دزددره از
گردنۀ سیرک‌سر تا
کوه فیل‌زمین کشیده شده است.
[ویرایش]
این دره نسبتاً تنگ و گذر از آن دشوار است، اما به سبب ارتفاع کمتر نسبت به راه کوهستانی و برف‌گیری که از روستای
جورد و ایرا به
دشت لار می‌رفت، در گذشته مسافران ترجیح می‌دادند که از این راه استفاده کنند؛ اما در مواقع ناامنی و آشوب راهزنان و دزدان در این دره کمین می‌کردند و مسافرانی را که به‌سبب فتنه‌ها مجبور بودند از کوره‌راهها و راههای فرعی‌گذرکنند، غارت می‌کردند. نزدیکی دزددره به راه قوشخانه (راهی که از ایرا و جورد به دشت لار می‌رفت) و راه لواسان
بزرگ به دشت لار که از
گردنۀ لواسان و
گُل‌سرداب می‌گذشت، موجب می‌شد که یاغیان افراد خود را به گردنه‌های یادشده بفرستند و پس از درگیری و غارت اموال مسافران، به پناهگاه خود در دزددره بازگردند. مأموران و نیروهای حکومتی نیز به‌سبب وضعیت طبیعی دزددره که بسیار باریک و سخت‌گذر بود و قابلیت پرداختن به عملیات نظامی را نداشت، قادر به برخورد جدی و قلع‌وقمع دزدان نبودند. در چنین شرایطی دزدان حتى به روستاها و شهرها نیز دست‌اندازی می‌کردند.
[ویرایش]
دزددره حدود ۶۰۰‘ ۳ متر درازا دارد و اختلاف بلندی دو نقطۀ آغازین و پایانی آن حدود ۴۰۰ متر است.
[ویرایش]
شیب ملایم این دره و وجود کوههای نسبتاً بلند در سمت چپ آن سبب شده است تا این دره پرآب و دارای پوشش گیاهی مناسبی باشد. یکی از ویژگیهای این دره مارپیچ بودن و قوس‌دار بودن آن در ناحیۀ میانی آن است که زیبایی خاصی به این دره داده است.
[ویرایش]
ورود به دزددره از روستای ایرا میسر است، اما کوهنوردان از دیگر نقاط نیز به بخشهای مختلف این دره دسترسی می‌یابند.
[ویرایش]
راه‌پیمایی در این دره اگر از مسیر سمت چپ رودخانه و سینه‌کش یال چپ آن صورت گیرد، نسبتاً آسان است و حدود یک تا یک ساعت و نیم زمان نیاز دارد.
[ویرایش]
از راه دزددره می‌توان به کوههای فیل‌زمین،
لالک‌رود، سیاه‌پلاس و دشت لار دسترسی یافت.
[ویرایش]
•
یاسینی، مجید، پازوکی طرودی، ناصر، دانشنامه تهران بزرگ، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «دزددره»، صفحه۸۷۸.
