لتیان، بوستان جنگلی būstān-e jangalī-ye latyān، بوستانی با ۶۳۰ هکتار مساحت در شرق دهستان لواسان کوچک و شرق روستای سبوبزرگ، در سال (۱۳۵۱ هـ.ش) احداث شد. هدف اصلی ایجاد آن جلوگیری از فرسایش خاک و سیلاب در بالادست سد لتیان بود. این بوستان از شرق به درهی پلکدین، از جنوب به دریاچهی سد لتیان، از غرب به سبوبزرگ و از شمال به کوه آلون محدود میشود. پوشش گیاهی آن شامل گونههایی چون سرو نقرهای و خمرهای، اقاقیا، ارغوان، چنار، بیدمشک، نارون، کاج سیاه، ون و سنجد است. آبیاری درختان از طریق جوبچه با آب سد لتیان انجام میشود و چند چشمه کوچک نیز در آن وجود دارد. در جنوب آن فرودگاه بالگرد و مجموعهای رفاهی (پیشتر کاخ فرحناز، اکنون در اختیار نهاد ریاست جمهوری) قرار دارد. همچنین معدن خاک بنتونیت در جنوبغربی آن پس از احداث سد متوقف شد. بوستان جنگلی لتیان نقشی مهم در حفظ محیط زیست، جلوگیری از گسترش بیرویه شهرکسازی و حفاظت از منابع طبیعی لواسان دارد. [ویرایش] ۱ - معرفی بوستان جنگلی لتیانبوستان جنگلی لتیان بوستانی در منتهیالیه شرق دهستان لواسان کوچک واقع در شرق روستای سبوبزرگ واقع شده است. این بوستان جنگلی که در حد فاصل درهی پلکدین یا پلکدی و روستاهای سبوبزرگ، سبوکوچک و تیمورآباد واقع است. از شرق به دره پلکدین، از جنوب به دریاچه سد لتیان، از غرب به روستای سبوبزرگ، و از شمال به بلندیهای کوه آلون و کشتزارهای منطقه محدود است. [ویرایش] ۲ - موقعیت جغرافیاییدرهی پلکدین که امروزه به آن درهی نوجوان نیز میگویند، از شمال به جنوب آبریز دامنههای جنوبی کوه پنهدره یا پهنهدره، در حد فاصل میان روستاهای برگ جهان و افجه قرار دارد. همچنین این دره، آبریز دامنههای شرقی کوه آلون را به دریاچهی سد لتیان منتقل میسازد. در منتهیالیه جنوب این بوستان جنگلی، یک باند فرودگاه چرخبال و در جنوب شرقی فرودگاه، بر روی یکی از دماغههای کوه که به داخل دریاچهی سد پیشروی کرده است. مجموعهی رفاهی وجود دارد که در سالهای پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، کاخ فرحناز نامیده میشد. این مجموعهی رفاهی اکنون در اختیار نهاد ریاست جمهوری است و توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اداره میشود. در جنوب غربی بوستان جنگلی لتیان معدن خاک بنتونیت وجود دارد. از این معدن در سالهای پیش از انقلاب اسلامی بهرهبرداری میشد. اما از زمان احداث سد لتیان برای جلوگیری از آلوده شدن آب، استخراج مواد از آن را متوقف کردهاند. [ویرایش] ۳ - تاریخچه و هدف احداثبوستان جنگلی لتیان در (۱۳۵۱ هـ.ش) در وسعتی به مساحت ۶۳۰ هکتار احداث شد. سبب اصلی احداث این بوستان، جلوگیری از فرسایش و جاری شدن سیل در درهها و تپهماهورهای شمال سد بود. [ویرایش] ۴ - پوشش گیاهی و تنوع زیستیگونههای درختی این بوستان، سرو نقرهای، سرو خمرهای، اقاقیا، ارغوان، چنار، روس، بیدمشک، نارون، کاج سیاه، ون یا زبانگنجشک و سنجد است . در لابهلای آنها انواع گونههای گیاهی مناطق کوهستانی یافت میشود. عرض این بوستان در جهت شرق به غرب حدود ۲۰۰‘ ۳ متر است و جادهای خاکی از میان آن میگذرد. [ویرایش] ۵ - سیستم آبیاریروش آبیاری درختان این بوستان از طریق جوبچهای است و آب مورد نیاز نیز از سد لتیان تأمین میشود. [ویرایش] ۶ - تفاوت رشد درختان بوستانشادابی و رشد درختان بوستان جنگلی لتیان در جاهای مختلف، متفاوت است. رشد درختان بخش مرکزی و جنوبی مناسب است تا جایی که بلندی درختان آن به حدود ۱۰ تا ۱۲ متر میرسد، اما در برخی جاها مانند جبههی شرقی به سبب صخرهای بودن تپهماهورها درختان رشد مناسبی ندارند و بسیاری از آنها خشکیدهاند. در مناطق مختلف بوستان جنگلی لتیان چند چشمهی کوچک نیز وجود دارد که میزان آبدهی آنها با توجه به میزان بارش سالانه، متفاوت و کم وزیاد میشود، اما در بهترین شرایط نیز توان آبیاری تمام درختان را ندارد. بوستان جنگلی لتیان افزون بر آنکه در سرسبزی و طراوت منطقهی لواسان تأثیر مثبتی دارد، عاملی مثبت در جلوگیری از انهدام محیط زیست، منابع طبیعی، ساختوسازهای بیرویه، گسترش شهرکسازی در بلندیهای شمالی دریاچه سد لتیان و آلودگی آب آن بهشمار میرود. [ویرایش] ۷ - منبع• پازوکی طرودی، ناصر، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ، برگرفته از مقاله «بوستان جنگلی لتیان»، ص۱۴۲۷. ردههای این صفحه : بوستان های تهران
|