[ویرایش] ۱ - زندگینامهاز سال تولد او اطلاعی در درست نیست و همینقدر میدانیم که پدرش ملا رحیم در روستای سماوک ساوه کشاورز بود و شیخ محمدحسن نیز در همانجا متولد شد. [۱]
جـواهرکلام، عبدالحسین، تربت پـاکـان قـم،ج۱، ص۱۶۸،قم، ۱۳۸۲ ش.
وی در روزگار جوانی برای تحصیل علوم دینی از زادگاه خود به قم رفت و چندین سال مشغول فراگیری فقه و اصول شد. سپس برای ادامۀ تحصیل راهی عتبات شد و در سامرا،کربلا و بهویژه نجف در محضر علمای بزرگی چون میرزا حبیبالله رشتی،حاج میرزا حسین خلیلی و شیخ محمد طٰه نجف شاگردی کرد و علوم فقه و اصول، معقول و منقول، تفسیر، کلام، ادبیات، الٰهیات و فلسفه آموخت. [۲]
جـواهرکلام، عبدالحسین، تربت پـاکـان قـم،ج۱، ص۱۶۸- ۱۶۹،قم، ۱۳۸۲ ش.
[۳]
امینی، محمدهادی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف،ج۲،ص۶۶۲،نجف، ۱۴۱۳ ق.
[ویرایش] ۲ - صاحب کرسی تدریسآقابزرگ پس از کسب اجازۀ اجتهاد از استادانش، در ۱۳۱۵ ق به تهران بازگشت و به وظایف شرعی و خدمات دینی اقدام کرد و صاحب کرسی تدریس در مدرسههای مروی، سپهسالار و حکیم هاشم ــ نزدیک بازار تهران ــ شد. [۴]
شریف رازی، محمد، گنجینۀ دانشمندان، ج۵، ص۲۹۴، قم، ۱۳۵۳ ش.
[۵]
امینی، محمدهادی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف،ج۲،ص۶۶۲،نجف، ۱۴۱۳ ق.
[۶]
سحاب، ابوالقاسم، تاریخ مدرسۀ عالی سپهسالار،ص۱۲۵،تهران، ۱۳۲۹ ش.
[۷]
جـواهرکلام، عبدالحسین، تربت پـاکـان قـم،ج۱، ص۱۶۸- ۱۶۹،قم، ۱۳۸۲ ش.
بسیاری از طلاب و اهل علم و ادب در مجالس درسش شرکت میکردند.[ویرایش] ۳ - شاگردانحاج میرزا عبدالله مسجدجامعی، امام جماعت مسجدجامع تهران؛ میرزا محمد ثقفی؛ میرزا موسی تهرانی، امام جماعت مسجد بزازها؛ میرزا محمد لواسانی؛ میرزا جعفر لواسانی؛ و سید هادی ورامینی از جملۀ شاگردان او بودند. [۸]
جـواهرکلام، عبدالحسین، تربت پـاکـان قـم،ج۱، ص۱۶۸- ۱۶۹،قم، ۱۳۸۲ ش.
[ویرایش] ۴ - شخصیتی فاضل و عابدآقابزرگ از علمای فاضل و عابد بود و در طول عمرش بـهجز تدریس، هیچ شغل اداریای را ــ بـاوجود پیشنهادهـای مکرر از جـانب صاحبمنصبان ــ نپذیرفت. [۹]
جـواهرکلام، عبدالحسین، تربت پـاکـان قـم،ج۱، ص ۱۷۰-۱۷۱،قم، ۱۳۸۲ ش.
[۱۰]
شریف رازی، محمد، گنجینۀ دانشمندان، ج۵، ص۲۹۴، قم، ۱۳۵۳ ش.
[ویرایش] ۵ - سال وفات و محل دفناو در ۹ شوال ۱۳۵۷ ق/ ۱۱ آذر ۱۳۱۷ ش در تهران درگذشت. [۱۱]
شریف رازی، محمد، گنجینۀ دانشمندان، ج۵، ص۲۹۴، قم، ۱۳۵۳ ش.
و پیکرش به قم منتقل، و در جوار حرم حضرت معصومه(ع) در مقبره اعتصامی به خاک سپرده شد. [۱۲]
جـواهرکلام، عبدالحسین، تربت پـاکـان قـم،ج۱، ص۱۷۴،قم، ۱۳۸۲ ش.
[ویرایش] ۶ - آثاراز آثار او میتوان به تقریرات درس استادانش در فقه و اصول اشاره کرد. [۱۳]
امینی، محمدهادی، معجم رجال الفکر و الادب فی النجف، ج۲، ص۶۶۲، نجف، ۱۴۱۳ ق.
[ویرایش] ۷ - پانویس
[ویرایش] ۸ - منبع•احمدیان، مینا، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ،برگرفته از مقاله «آقابزرگ ساوجی» ص۳۹۵. |