• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آشوب تهرانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آشوب تهرانیāšūb-e tehrānī، میرزا ابوالقاسم، از خطاطان و شاعران سدۀ ۱۳ ق/ ۱۹ م و زادۀ تهران. 
آشوب تهرانی
دفتر
نسب‌شناسی
نام میرزا ابوالقاسم آشوب تهرانی
ولادت/وفات
شهر تولد تهران
کشور تولدایران
محل زندگیایران
تاریخ وفات ۱۲۷۲ ق/ ۱۸۵۶ م
شهر وفات تهران
کشور وفات ایران
خویشاوندان
خویشاوندان سرشناس میرزا ابوالحسن منشی (برادر)
فعالیت‌ها
مهمترین منصب خطاطان و شاعران سدۀ ۱۳ ق/ ۱۹ م



[ویرایش]

۱ - معرفی نامه



دربارۀ تاریخ تولد و زندگی میرزا ابوالقاسم تهرانی اطلاع چندانی در دست نیست؛ او برادر بزرگ‌تر میرزا ابوالحسن منشی بود. در تذکره‌ها از او در جوانی به‌عنوان فردی خردمند، هوشیار، مؤدب و دانا یاد شده است.
[۱] بیانی، مهدی، احوال و آثار خوش‌نویسان،ج۴،ص ۱۲۴۲،تهران، ۱۳۶۳ ش.
[۲] هدایت، رضاقلی، مجمع الفصحا، به کوشش مظاهر مصفا،ج۱،ص۱۳۳، تهران، ۱۳۳۹ ش.
[۳] تکمیل همایون، ناصر، تاریخ اجتماعی و فرهنگی تهران،ج۱،ص۱۶۳،تهران، ۱۳۷۷ ش.

[ویرایش]

۲ - تسلط بر فن استیفاء



میرزا ابوالقاسم بر فن استیفاء تسلط کامل داشت و متون و نامه‌های او در نهایت فصاحت و بلاغت بود.
[۴] دیوان‌بیگی، احمد، حدیقة الشعراء، به کوشش عبدالحسین نوایی،ج۱،ص ۵۵-۵۶، تهران، ۱۳۶۴ ش.

[ویرایش]

۳ - دیگر توانایی ها



او به کارهای دیوانی اشتغال داشت و از منشیان توانای عصر ناصری به شمار می‌رفت. وی همچنین در نگارش و سرودن شعر تبحر داشت و در اشعارش (آشوب) تخلص می‌کرد.
[۵] بیانی، مهدی، احوال و آثار خوش‌نویسان،ج۴،ص ۱۲۴۲،تهران، ۱۳۶۳ ش.
[۶] هدایت، محمود، گلزار جاویدان،ج۱،ص۱۸،تهران، ۱۳۵۳ ش.

[ویرایش]

۴ - ثبت اشعار



از اشعار میرزا ابوالقاسم تنها قصیده و غزلی در برخی از تذکره‌هـا
[۷] عنقا، طلعت، تذکره، ص۲۰، تهران، ۱۳۳۹ ش.
[۸] دیوان‌بیگی، احمد، حدیقة الشعراء، به کوشش عبدالحسین نوایی،ج۱،ص۵۵،تهران، ۱۳۶۴ ش.
[۹] شفق، مجید، شاعران تهران،ج۱،ص۱۱-۱۲،تهران، ۱۳۷۷ ش.
ازجمله در کتاب گنج شایگان، از میرزا محمدطاهر شعری اصفهانی بر جـای مـانده است.
[۱۰] شعری اصفهانی، محمدطاهر، گنج شایگان،ص۱۴۵-۱۴۶،تهران، ۱۲۷۲ ق.

[ویرایش]

۵ - توانایی در خوشنویسی



میرزا ابوالقاسم به هنر خوش‌نویسی علاقۀ بسیار داشت. وی در جوانی در این هنر به مهارت چشمگیری دست یافت، چنان‌که شاعران و نویسندگان هم‌دوره‌اش در آثار خود، خط خوش او را بسیار ستوده‌اند و در محافل و مجـالس از او یاد کرده‌اند.
[۱۱] شعری اصفهانی، محمدطاهر، گنج شایگان،ص۱۴۴-۱۴۵،تهران، ۱۲۷۲ ق.

[ویرایش]

۶ - هم معاصران



او از معاصران و شاید معاشران نصرالله آبانی تهرانی و نیز رضاقلی خان هدایت بود.
[۱۲] عنقا، طلعت، تذکره، ص۲۰، تهران، ۱۳۳۹ ش.
[۱۳] لغت‌نامۀ دهخدا.

[ویرایش]

۷ - سال و محل وفات



زمان و مکان درگذشت آشوب تهرانی به‌درستی مشخص نیست، اما بنابر برخی منابع، او در ۱۲۶۹ ق/ ۱۸۵۳ م زنده،
[۱۴] اثرآفرینان، به کوشش کمال حاج‌سید‌جوادی و دیگران،ج۱،ص۳۷،تهران، ۱۳۷۷ ش.
و به گواهی شعـری اصفهانی در کتاب گنج شایگان، یک سال پیش از تألیف این کتاب (۱۲۷۲ ق/ ۱۸۵۶ م) وفات یافته بوده است.
[۱۵] اثرآفرینان، به کوشش کمال حاج‌سید‌جوادی و دیگران،ج۱،ص۱۴۵،تهران، ۱۳۷۷ ش.

[ویرایش]

۸ - پانویس


 
۱. بیانی، مهدی، احوال و آثار خوش‌نویسان،ج۴،ص ۱۲۴۲،تهران، ۱۳۶۳ ش.
۲. هدایت، رضاقلی، مجمع الفصحا، به کوشش مظاهر مصفا،ج۱،ص۱۳۳، تهران، ۱۳۳۹ ش.
۳. تکمیل همایون، ناصر، تاریخ اجتماعی و فرهنگی تهران،ج۱،ص۱۶۳،تهران، ۱۳۷۷ ش.
۴. دیوان‌بیگی، احمد، حدیقة الشعراء، به کوشش عبدالحسین نوایی،ج۱،ص ۵۵-۵۶، تهران، ۱۳۶۴ ش.
۵. بیانی، مهدی، احوال و آثار خوش‌نویسان،ج۴،ص ۱۲۴۲،تهران، ۱۳۶۳ ش.
۶. هدایت، محمود، گلزار جاویدان،ج۱،ص۱۸،تهران، ۱۳۵۳ ش.
۷. عنقا، طلعت، تذکره، ص۲۰، تهران، ۱۳۳۹ ش.
۸. دیوان‌بیگی، احمد، حدیقة الشعراء، به کوشش عبدالحسین نوایی،ج۱،ص۵۵،تهران، ۱۳۶۴ ش.
۹. شفق، مجید، شاعران تهران،ج۱،ص۱۱-۱۲،تهران، ۱۳۷۷ ش.
۱۰. شعری اصفهانی، محمدطاهر، گنج شایگان،ص۱۴۵-۱۴۶،تهران، ۱۲۷۲ ق.
۱۱. شعری اصفهانی، محمدطاهر، گنج شایگان،ص۱۴۴-۱۴۵،تهران، ۱۲۷۲ ق.
۱۲. عنقا، طلعت، تذکره، ص۲۰، تهران، ۱۳۳۹ ش.
۱۳. لغت‌نامۀ دهخدا.
۱۴. اثرآفرینان، به کوشش کمال حاج‌سید‌جوادی و دیگران،ج۱،ص۳۷،تهران، ۱۳۷۷ ش.
۱۵. اثرآفرینان، به کوشش کمال حاج‌سید‌جوادی و دیگران،ج۱،ص۱۴۵،تهران، ۱۳۷۷ ش.

[ویرایش]

۹ - منبع



بشری، نفیسه،مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه تهران بزرگ،برگرفته از مقاله «آشوب تهرانی» ص۳۷۷.    


رده‌های این صفحه : خطاطان تهران | شعرای تهران




جعبه ابزار